خانواده درمانی چیست و چگونه روانشناس بالینی با کمک این راهکار روانشناسی به درمان مسائل و مشکلات فردی و خانوادگی مراجعین می پردازد؟
خانواده درمانی چیست؟
خانواده درمانی مداخله ای روانشناسی است که بر تغییر تعاملات بین اعضای خانواده متمرکز می باشد. در خانواده درمانی تلاش می شود کارکرد خانواده به عنوان واحدی متشکل از تک تک اعضای خانواده بهبود یابد. روانشناسی که به خانواده درمانی میپردازد میکوشد الگوهای بین نسلی غیرقابل انعطافی را که سبب ناراحتی در درون افراد یا در روابط بین فردی میشود، درهم بشکند. در خانواده درمانی میتوان دغدغه های هر یک از اعضای خانواده را مطرح نمود. اما این روش درمانی بیشتر بر روی کودکان موثر است. زیرا واقعیت روزمره کودکان مستقیما تحت تاثیر بافت خانواده قرار دارد. بنا بر نظریه نظام خانواده، خانواده واحدی است که به طوری عمل میکند که اعتدال ( هومئوستاز) تعاملهایش به هر قیمتی حفظ شود.
اهداف روانشناسی خانواده درمانی چیست؟
در خانواده درمانی هدف آن است که الگوهای اغلب پنهانی که تعادل این گروه را حفظ میکند، آشکار و گروه به مقاصد این الگو پی ببرد. روانشناس در طول برنامه خانواده درمانی، به دنبال اهداف زیر می باشد:
- بهبود روابط
- مورد پذیرش واقع شدن
- بهبود همدلی و تفاهم بین اعضای خانواده
- بهبود توانایی پذیرش تفاوت ها و اختلافات اجتناب ناپذیر
- بهبود توانایی حل مسأله فردی و خانوادگی
- کاهش یا رفع اضطراب در روابط بین فردی
- تقویت حساسیت نسبت به نیازهای هیجانی اعضای خانواده به وسیله همدیگر و برآورده سازی این نیازها
- ترویج روابط مربوط به نقش هریک از افراد
- تقویت ظرفیت افراد خانواده و کل خانواده در مقابله با نیروهای مخرب درون و بیرون
- و…
روانشناس خانواده درمانگر
خانواده درمانگران عموماً معتقدند عضوی از خانواده که برچسب بیمار به او تعلق گرفته، کسی است که از نظر خانواده «مشکل» تلقی میشود، باید سرزنش گردد و لازم است کمک شود. حال آن که هدف خانواده درمانگر آن است که به خانواده کمک کند که دریابند علائم آن فرد بیمار، فی الواقع در خدمت کارکرد محوری خانواده یعنی حفظ اعتدال آن بوده است. در فرآیند خانواده درمانی الگوهای ارتباطی تکرار شونده و نهایتا قابل پیش بینی کشف می شود که رفتار فردی را که بیمار تلقی شده، تداوم می بخشد و نیز بازتاب آن است.